Detox – πως θα αλλάξει τη ζωή σας σε 10 ημέρες;

Στην υγεία μας δεν πρέπει να ψάχνουμε σύντομους δρόμους αλλά να την αντιμετωπίζουμε σαν μία κατάσταση μαραθώνιου. Ωστόσο, αυτό δεν θα σταματήσει τις τρελές δίαιτες και τους πωλητές από την προώθηση προϊόντων με μη πιστοποιημένα αποτελέσματα.

Αποτοξίνωση

Όποιο όνομα κι αν της δώσουμε, αποτοξίνωση ή καθαρισμός, θα μας δυσκολεύει πάντα να την ορίσουμε. Ο στόχος μας είναι να καθαρίσουμε το σώμα από επιβλαβείς ουσίες, τις τοξίνες μέσω μιας υποθερμιδικής διατροφής που αποτελείται από συγκεκριμένα τρόφιμα (με την επιλογή αγοράς συμπληρωμάτων). Ορισμένοι καθαρισμοί εστιάζουν σε συγκεκριμένα όργανα, ενώ άλλοι μπορούν να σας αποτοξινώσουν εντελώς από την κορυφή ως τα νύχια!

Η αποτοξίνωση είναι πολύ περιοριστική. Τα τρόφιμα που μπορούμε να καταναλώνουμε, περιορίζονται σε χυμούς φρούτων και λαχανικών ή σε άλλα εγκεκριμένα ποτά. Το Master Cleanse συνιστά καθημερινά 6-12 φλιτζάνια λεμονάδα με σιρόπι σφενδάμου και πιπέρι καγιέν. Αυτό πρέπει να πίνετε καθημερινά κατά αποκλειστικότητα για να απαλλάξετε από τοξίνες το σώμα σας και σύμφωνα με τον δημιουργό του, μπορεί να οδηγήσει στην εξάλειψη όλων των ασθενειών.

Δεδομένου ότι οι δίαιτες αποτοξίνωσης διαφέρουν μεταξύ τους μόνο σε λεπτομέρειες, δεν χρειάζεται να αναλυθούν λεπτομερώς γιατί τελικά, όλες θα αντικατασταθούν από κάποια άλλη παραλλαγή.

Εν συντομία, οι δίαιτες αποτοξίνωσης βασίζονται στην υπόθεση ότι το ανθρώπινο σώμα συσσωρεύει τοξίνες και μεταβολικά απόβλητα και αυτό οφείλεται στην έκθεση του σε φυτοφάρμακα, διάφορες ρυπογόνες και πρόσθετες ουσίες στα τρόφιμα.

Αρκεί να πίνεις τσάι, χυμό , να παίρνεις μερικά συμπληρώματα και θα μοιάζεις με τη Gwyneth Paltrow – χωρίς γυμναστική ή πλαστικές επεμβάσεις. Η αλήθεια είναι ότι αν δεν είστε εθισμένοι στην ηρωίνη η αν δεν απειλείστε από αλκοολική δηλητηρίαση, πιθανώς δεν χρειάζεστε αποτοξίνωση. Πηγή

Μπορεί να σας ενδιαφέρουν, επίσης, αυτά τα προϊόντα:

Τι είναι η τοξίνες;

Σύμφωνα με τους γκουρού της αποτοξίνωσης, στα είδη τροφίμων που προκαλούν «τοξική συμφόρηση» ανήκουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα προϊόντα γλουτένης, ο καφές, το αλκοόλ και το κόκκινο κρέας. Οι ντομάτες, οι πιπεριές και οι μελιτζάνες δεν ανήκουν σε αυτήν την ομάδα παρόλο που υπάρχει (λανθασμένα) ο ισχυρισμός ότι προκαλούν φλεγμονές. Η αποτοξίνωση και ο καθαρισμός υπόσχονται ότι θα δώσουν στο σώμα σας ένα διάλειμμα από την καταπόνηση του από την επεξεργασία όλων αυτών των τοξινών.

Ωστόσο, σύμφωνα με την Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής των ΗΠΑ «οι τοξίνες είναι ουσίες που παράγονται από φυτά και ζώα που είναι τοξικά για τους ανθρώπους. Μπορούν να εντοπιστούν σε ορισμένα φάρμακα που σε μικρές δόσεις είναι χρήσιμα αλλά σε μεγαλύτερες μπορεί να είναι τοξικά» (Όπως θα αναφερθεί κι αργότερα, οποιαδήποτε ουσία μπορεί να είναι τοξική, εξαρτάται πάντα από την ποσότητα). Πολλές φορές, στην καθομιλουμένη, αναφερόμαστε στις «τοξίνες» με τους όρους τοξικές ουσίες ή δηλητήρια, που περνάνε από το περιβάλλον στον οργανισμό μας και οι οποίες είναι επιβαρυμένες συνήθως λόγω της ρύπανσης του.

Σε σχέση με την αποτοξίνωση, οι «τοξίνες» είναι οι ουσίες που υποτίθεται ότι είναι τοξικές ή επιβλαβείς, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται τα βαρέα μετάλλα, οι ρυπογόνες ουσίες, τα φυτοφαρμάκα, τα συντηρητικά και τα διάφορα προσθετικά τροφίμων όπως οι χρωστικές, το σιρόπι καλαμποκιού με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη (HFCS) και άλλες συνθετικές χημικές ουσίες.

Το να εισπνέουμε άθελα μας τα φυτοφάρμακα από τα λαχανικά μας και το να καταναλώνουμε μολυσμένο νερό είναι σίγουρα επιβλαβή για την υγεία μας. Αυτό δεν ισχύει για όλες τις συνθετικές πρόσθετες ουσίες και τις διάφορες τροποποιήσεις των τροφίμων. Αντί να πανικοβαλλόμαστε, ας ρίξουμε μια ματιά σε αυτά που μπορούμε να βελτιώσουμε με την επιστήμη στις σκοτεινές πτυχές της διατροφής.

Οι τοξίνες και οι τοξικές ουσίες καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ουσιών, και αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι όλες οι συνθετικές ουσίες είναι επιβλαβείς.

Υπολογισμός τοξικότητας

Όλα υπολογίζονται με βάση το πλαίσιο. Είτε σε φυσική είτε σε συνθετική μορφή η οποιαδήποτε ουσία μπορεί να είναι επιβλαβής –  αυτό εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Για παράδειγμα, το κακάο είναι απόλυτα ασφαλές, στην περίπτωση των ανθρώπων, αλλά στην περίπτωση των σκύλων είναι πολύ επικίνδυνο λόγω της περιεκτικότητάς του σε θεοβρωμίνη. Το λινελαϊκό οξύ (CLA) προκαλεί λιπώδες ήπαρ στα ποντίκια αλλά όχι στους ανθρώπους. Αυτό πρέπει να το θυμόμαστε γιατί υπάρχουν πολύ συχνά μελέτες που αναφέρονται μόνο στα ζώα για να αποδείξουν ότι η συγκεκριμένη ουσία είναι επιβλαβής κι επικίνδυνη για τους ανθρώπους.

Η δοσολογία είναι ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να εξεταστεί πολύ προσεκτικά. Ακόμη και το νερό μπορεί να σας σκοτώσει όταν πίνετε πάρα πολύ για πολύ λίγο χρόνο, επειδή μειώνει τη συγκέντρωση ηλεκτρολυτών που απαιτούνται από τους μύες (συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς) και τη λειτουργία τους. Ομοίως, οι ίδιοι ηλεκτρολύτες που απαιτούνται από τον καρδιακό παλμό, δεν είναι πάντα φίλοι μας. Στις ΗΠΑ, η συνιστώμενη ημερήσια δόση (RDA) είναι 4,7g για ενήλικες. Η ίδια ποσότητα καλίου όταν καταναλώνεται μέσω της τροφής, χωνεύεται για αρκετή ώρα, κάτι το οποίο για τον οργανισμό δεν είναι μόνο ασφαλές, αλλά και υγιές. Ωστόσο, μόνο 1 γραμμάριο καθαρού καλίου όταν αυτό καταναλώνεται με άδειο στομάχι με ή χωρίς νερό, μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία σας και γι ‘αυτό οι πολυβιταμίνες και τα αθλητικά ποτά περιορίζονται μόνο στα 99 mg (0,099 g) της ουσίας αυτής.. [1-2]

Σίγουρα υπάρχουν ουσίες που δεν είναι πάντα κακές, σωστά; Για παράδειγμα, το τομπάκο και το αλκοόλ; Η απάντηση είναι ναι, για το τομπάκο. Αλλά και το αλκοόλ δεν είναι πάντα κακό. Ενώ η αυξημένη ποσότητα μπορεί να οδηγήσει σε κίρρωση του ήπατος και να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου, μία μικρή ποσότητα μπορεί να προσφέρει κάποια οφέλη για την υγεία (προστατεύει από στεφανιαίες καρδιακές παθήσεις).

Τι γίνεται ,όμως, με το μοντέρνο κακό, το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης (HFCS); Ενώ είναι συνθετική, αυτή η ένωση θυμίζει ζάχαρη και πιθανότατα να μην είναι χειρότερη της. Το αθλητικό ποτό μετά την προπόνηση ή το περιστασιακό επιδόρπιο είναι καλό, αλλά όταν καταναλώνετε πολλά από τα HFCS ή άλλα σάκχαρα για να δημιουργήσετε αφθονία θερμίδων, υπάρχει  η πιθανότητα εμφάνισης προβλημάτων υγείας που θα οφείλονται στην αύξηση του βάρους σας.

Ορισμένες ουσίες μπορούν να συσσωρευτούν σε κυτταρικούς ιστούς και αυτό τελικά να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας. Αυτό ισχύει κυρίως για τα βαρέα μέταλλα. Επειδή τα ψάρια μπορεί να περιέχουν υδράργυρο (βαρύ μέταλλο με διάσπαση κατά μέσο όρο στους ανθρώπους συνήθως 50 ημέρες) , ορισμένοι σταμάτησαν να τα καταναλώνουν εντελώς, με αποτέλεσμα, να χάνουν τα πολύτιμα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. Αν λάβετε υπόψη ότι το ποσό αυτό (όχι πάντα ) είναι δηλητηριώδες, θα μπορούσατε να αποφασίσετε αντί να μην τα καταναλώνετε συχνά, να επιλέγετε εναλλακτικά είδη ψαριών ή να εστιάζετε σε ψάρια με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε υδράργυρο.[3-5]

Τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα είναι ένα άλλο γνωστό πρόβλημα. Παρ ‘όλα αυτά, το Πρόγραμμα τεκμηρίωσης φυτοφαρμάκων (PDP) του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) διαπίστωσε ότι η πλειονότητα των τροφίμων στην αγορά περιέχει υπολείμματα κάτω από τα εγκεκριμένα όρια, τα οποία καθορίστηκαν από την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος (EPA). Επιπλέον, το πλύσιμο, το ξεφλούδισμα ή το μαγείρεμα μπορεί να μειώσει την ποσότητα των φυτοφαρμάκων που έχουν παραμείνει στο φαγητό σας. [6] [7]

Παράγοντες, όπως η δοσολογία, καθορίζουν εάν η ουσία, συνθετική ή φυσική, βλάπτει την υγεία σας.

Χρειάζεται το σώμα σας αποτοξίνωση;

Όταν η ουσία είναι πραγματικά επιβλαβής, η αποτοξίνωση δεν θα βοηθήσει. Η οξεία τοξικότητα πιθανότατα θα έκανε επιτακτική την ανάγκη για βοήθεια γιατρού, ενώ η ποιοτική διατροφή – όχι η διατροφή της λεμονάδας με πιπέρι είναι το κατάλληλο γιατρικό για τη χρόνια τοξικότητα. Το συκώτι, τα νεφρά, οι πνεύμονες και πολλά άλλα όργανα λειτουργούν συνεχώς για την εξάλειψη επιβλαβών ουσιών και τον καθαρισμό των αποβλήτων του μεταβολισμού. Αυτά, λοιπόν, δεν χρειάζονται καθαρισμό – αυτοκαθαρίζονται. Εφόσον δεν πάσχετε από κάποια ασθένεια αυτών των οργάνων ή από οξεία τοξικότητα, μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς εξωτερικές παρεμβολές. Στην περίπτωση των οργάνων αυτών, δηλαδή, δεν χρειάζεται η βοήθεια αυτών των διατροφών.

Γι’ αυτό, τέλος η λεμονάδα με το πιπέρι. Τι γίνεται όμως με τα εμπορικά προϊόντα; Δυστυχώς, από μία εξέταση του 2009 διαπιστώθηκε ότι καμία από τις εταιρείες (πίσω από 15 συμπληρώματα αποτοξίνωσης) δεν μπόρεσε να προσφέρει κάποια ένδειξη σχετικά με τις επιπτώσεις αυτών των συμπληρωμάτων ή την ασφάλειά τους. Ακόμα χειρότερα, αυτές οι εταιρείες δεν μπορούν καν να ονομάσουν τις τοξίνες στις οποίες εστιάζουν τα προϊόντα τους ή απλά συμφωνούν στον ορισμό της λέξης «αποτοξίνωση». Οι πωλητές αυτών των προϊόντων αποτοξίνωσης και καθαρισμού δεν παρέχουν ποτέ επιστημονικά και ορθολογικά επιχειρήματα ως προς το γιατί ορισμένα τρόφιμα θεωρούνται τοξικά. Αυτό είναι το πρώτο σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά.

Η αλήθεια είναι ότι καμία εταιρεία δεν μπορεί να ονομάσει την τοξίνη που τα προϊόντα τους εξαλείφουν, και τα οφέλη του καθαρισμού αυτού. Για να προσδιοριστεί επιστημονικά η αποτελεσματικότητα της θεραπείας, οι ερευνητές πρέπει να προσδιορίσουν πρώτα την τοξίνη και να μετρήσουν ακριβώς τη συγκέντρωση της στο σώμα. Μόνο τότε μπορούν να εξετάσουν τις επιδράσεις άλλων διαφόρων ενώσεων και αν βρουν εκείνη που επηρεάζει την τοξίνη, τότε μπορούν να αναλύσουν τις υποθέσεις σχετικά με τις επιδράσεις της.

Για παράδειγμα, οι επιστήμονες που εξετάζουν τις επιδράσεις των οργανοχλωρικών φυτοφαρμάκων που συσσωρεύονται στα θηλαστικά , γνωρίζουν όχι μόνο το όνομα της εξεταζόμενης τοξίνης, αλλά έχουν επίσης βρει ότι η συσσώρευσή της μπορεί να επηρεαστεί από την ορλιστάτη, ένα φάρμακο κατά της παχυσαρκίας.  Στην πραγματικότητα ο μηχανισμός της επίδρασης αυτού του φαρμάκου είναι σε μεγάλο βαθμό κατανοητός. Η ορλιστάτη περιορίζει αυτά τα συγκεκριμένα φυτοφάρμακα στο έντερο, τα οποία θα απορριφθούν ως απόβλητα.  [8-10]

Το ανθρώπινο σώμα συσσωρεύει χαμηλά επίπεδα επιβλαβών στοιχείων, όπως τα βαρέα μέταλλα και ορισμένες ουσίες διαλυτές στα λίπη, αλλά έχει καθιερώσει μηχανισμούς για την εξάλειψή τους με την πάροδο του χρόνου. Ακόμη και οι τοξικές ουσίες από βαρέα μέταλλα που είναι σπάνιες, στη συνέχεια θεραπεύονται με χηλικούς παράγοντες και όχι με δίαιτες αποτοξίνωσης ή συναφή προϊόντα.

Τι λέει η επιστήμη;

Οι μελέτες για τον καθαρισμό είναι σπάνιες και σύμφωνα με ένα πρόσφατο δημοσίευμα, δεν είναι πολύ πειστικές, επειδή παρουσιάζουν «μικρά δείγματα, παραμορφώσεις κατά τη λήψη του δείγματος, έλλειψη ομάδων ελέγχου, απόλυτη εξάρτηση από τη δική τους μόνο έρευνα, απουσία αποδεικτικών στοιχείων για την υποστήριξη των αποτελεσμάτων της». Παρόλο που δεν υπάρχουν αποδείξεις για την αποτελεσματικότητα τους, οι δίαιτες αποτοξίνωσης και οι εμπορικοί καθαρισμοί παραμένουν δημοφιλείς εν μέρει, επειδή πολλά ανεπίσημα δημοσιεύματα υποστηρίζουν προφανώς την αποτελεσματικότητά τους στην απώλεια βάρους και τη γενική υγεία. [11]

Τα ανεπίσημα οφέλη της αποτοξίνωσης

Γιατί εξαπλώνεται όμως τόσο η ιδέα της αποτοξίνωσης παρά την αποδεδειγμένη ανεπάρκεια των οφελών της; Μία από τις απαντήσεις είναι η γρήγορη απώλεια βάρους. Κάτι το οποίο θα ήταν υπέροχο … εάν η απώλεια βάρους αυτή σήμαινε και απώλεια λίπους ταυτόχρονα.

Για την αποθήκευση ενός γραμμαρίου γλυκογόνου στο ήπαρ και στους μυς, το σώμα χρησιμοποιεί 3 γραμμάρια νερού. Τα αποθέματα του γλυκογόνου είναι εύκολο να αδειάσουν σε 24-48 ώρες – όταν το σώμα δεν λαμβάνει την επαρκή ποσότητα υδατανθράκων, χάνει βάρος. [12] Με την τακτική διατροφή, το γλυκογόνο και το νερό επανέρχονται. [12]

Παρ ‘όλα αυτά, αυτή η προσωρινή απώλεια βάρους οδηγεί σε πολλούς ανθρώπους να αναγνωρίζουν τα οφέλη του καθαρισμού στην υγεία τους. Εκτός αυτού, η πλειονότητα των ανθρώπων τρέφεται λάθος και όπως είδαμε η δίαιτα αποτοξίνωσης αφορά λαχανικά και φρούτα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο για τους περισσότερους  η δίαιτα αποτοξίνωσης σημαίνει λιγότερες θερμίδες αλλά παράδοξα περισσότερες βιταμίνες και άλλα πολύτιμα μικροθρεπτικά συστατικά. Σε αυτήν την περίπτωση, η διατροφή αυτή είναι πραγματικά ωφέλιμη αλλά όχι περισσότερο από ποιοτικά τρόφιμα.

Έτσι, αντί για «ανοιξιάτικο καθαρισμό», προσπαθήστε να εστιάσετε σε υγιείς συνήθειες που μπορείτε να κρατήσετε για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως η κατανάλωση θρεπτικών τροφίμων. Πολλές πρωτεΐνες, λαχανικά με φύλλα και τρόφιμα πλούσια σε μέταλλα, τα οποία δεν είναι μόνο πιο νόστιμα από αυτόν τον καθαρισμό, αλλά και καλύτερα για εσάς. [13] [14]

Πηγές:

[1] Farrell DJ, Bower L. – Fatal water intoxication – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14514793/

[2] Institute of Medicine – Dietary Reference Intakes for Water, Potassium, Sodium, Chloride, and Sulfate – https://www.nap.edu/read/10925/chapter/7

[3] Yaginuma-Sakurai K, a spol. – Hair-to-blood ratio and biological half-life of mercury: experimental study of methylmercury exposure through fish consumption in humans. – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22293416/

[4] Calabrese EJ. – Hormesis: changing view of the dose-response, a personal account of the history and current status – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12088716/

[5] Angle BM, et al. – Metabolic disruption in male mice due to fetal exposure to low but not high doses of bisphenol A (BPA): evidence for effects on body weight, food intake, adipocytes, leptin, adiponectin, insulin and glucose regulation. – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23892310/

[6] Liang Y, et al. – Meta-analysis of food processing on pesticide residues in fruits . Food Addit Contam Part A Chem Anal Control Expo Risk Assess – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25005864/

[7] Keikotlhaile BM, Spanoghe P, Steurbaut W. – Effects of food processing on pesticide residues in fruits and vegetables: a meta-analysis approach – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19879312/

[8] Mitjavila S, et al. – Evaluation of the toxic risk of DDT in the rat: during accumulation – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7259308/

[9] Jandacek RJ, Tso P. – Enterohepatic circulation of organochlorine compounds: a site for nutritional intervention – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17296488/

[10] Flora SJ, Pachauri V. – Chelation in metal intoxication – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20717537/

[11] Klein AV, Kiat H. – Detox diets for toxin elimination and weight management: a critical review of the evidence – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25522674/

[12] Kreitzman SN, Coxon AY, Szaz KF. – Glycogen storage: illusions of easy weight loss, excessive weight regain, and distortions in estimates of body composition – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1615908/

[13] Kim JA, Kim JY, Kang SW. – Effects of the Dietary Detoxification Program on Serum γ-glutamyltransferase, Anthropometric Data and Metabolic Biomarkers in Adults – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27924283/

[14] Oates L, et al. – Reduction in urinary organophosphate pesticide metabolites in adults after a week-long organic diet – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24769399/

[15] Do you need to detox? – https://examine.com/nutrition/do-you-need-to-detox/