Μέλι Μανούκα – μια υπερεκτιμημένη τάση ή ένα πραγματικό θεραπευτικό θαύμα;

Γνωρίζετε το μέλι Μανούκα και τις επιδράσεις του στον οργανισμό; Είναι εξαιρετικά δημοφιλές παγκοσμίως, παρά την ελαφρώς υψηλότερη τιμή του. Αυτό οφείλεται στις αντιβακτηριακές του ιδιότητες, οι οποίες το καθιστούν διαφορετικό από τα συνηθισμένα μέλια. Ανακαλύψτε τα οφέλη του, τα οποία δεν συνδέονται απαραίτητα μόνο με τη γλυκαντική δράση.

Μέλι – ένα αρχαίο θαύμα με πολλά οφέλη

Γλυκαντική ουσία με πλούσια παράδοση

Η μελισσοκομία και η παραγωγή μελιού είναι τόσο παλιές όσο και η ίδια η ανθρωπότητα. Πιθανότατα δεν θα μάθουμε το ακριβές έτος και το έθνος από που ξεκίνησε η δραστηριότητα της μελισσοκομίας. Ωστόσο, υπάρχει πλήθος πηγών στο Διαδίκτυο που μας δίνουν διάφορες απαντήσεις για την αρχαιότερη αναφορά στη μελισσοκομία. Σε κάποιες από αυτές τις πηγές ανακαλύπτουμε την Αίγυπτο και την Ισπανία – 6000 – 5000 π.Χ., σε κάποιες άλλες η σημερινή Τουρκία – 9000 χρόνια π.Χ. Σε κάθε περίπτωση, η μελισσοκομία αποτελεί μέρος του πολιτισμού μας εδώ και αρκετές χιλιετίες. Ήταν γνωστή στους Ρωμαίους, τους Έλληνες και χρησιμοποιούνταν στη μαγειρική και ως μπαχαρικό. Για παράδειγμα, οι Έλληνες το ανακάτεψαν με τυρί και έφτιαξαν το γνωστό σήμερα cheesecake. Με τον Χριστιανισμό, η παραγωγή μελιού και κεριού αυξήθηκε ακόμη περισσότερο λόγω της ανάγκης για κεριά. Σήμερα, ίσως, δεν υπάρχει άνθρωπος ή έθνος που να μην γνωρίζει αυτό το θαυματουργό φυσικο συστατικό, ενώγια πολλούς ανθρώπους αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς τους. [1] [2] [3]

Οφέλη από την κατανάλωση μελιού

Η κατανάλωση μελιού έχει και άλλα οφέλη εκτός από την καταπληκτική γεύση. Η σύνθεση του μελιού είναι κυρίως πηγή υδατανθράκων, τα σάκχαρα στο μέλι είναι πιο γλυκά από τα τεχνητά γλυκαντικά με τη φρουκτόζη να έχει το μεγαλύτερο μερίδιο σε αυτό. Το μέλι περιέχει επίσης αρκετές βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία, όπως βιταμίνη C, βιταμίνη Β2 και Β3, παντοθενικό οξύ και μαγνήσιο, ασβέστιο, σίδηρο, κάλιο και χαλκό. Εκτός από πηγή θρεπτικών συστατικών, το φυσικό μέλι είναι χρήσιμο ως πηγή ενέργειας για τους αθλητές, περιέχει αντιοξειδωτικά και υποστηρίζει την πέψη χάρη στα ένζυμα. [4]

Οι επιστήμονες έχουν επίσης εξετάσει τη χρήση του μελιού και τα οφέλη του για τον άνθρωπο και πολλές έρευνες έχουν αποδείξει ότι [5]:

• δρα ενάντια στις λοιμώξεις
• είναι ευεργετικό για τις πληγές και τα εγκαύματα
• ανακουφίζει από τα συμπτώματα του κρυολογήματος και του βήχα
• αποτρέπει την παλινδρόμηση
• βοηθά στη διάρροια

Τι είναι το μέλι Μανούκα;

Το μέλι μανούκα είναι ένα είδος μελιού που είναι πολύ ιδιαίτερο και διαφορετικό από τα συνηθισμένα μέλια. Αυτό οφείλεται στις αντιβακτηριακές του ιδιότητες, οι οποίες το καθιστούν πολύ δημοφιλές στην αγορά. Η πεποίθηση ότι το μέλι βοηθά στη θεραπεία των λοιμώξεων είναι μακραίωνη και είναι η ανακάλυψη των αντιβιοτικών που διέκοψε τη χρήση του σε αυτό το πλαίσιο. Η αντίσταση στα αντιβιοτικά αυξάνεται τελευταία και οι επιστήμονες φαίνεται ότι επέστρεψαν στα οφέλη του μελιού.[6]

Τι σημαίνει όμως η λέξη “Μανούκα”; Το όνομα του μελιού προέρχεται από τον θάμνο που επικονιάζεται από τις μέλισσες. Πρόκειται για το Leptospermum Scoparium, ένα μικρό δέντρο που φύεται στη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία. Το γένος Leptospermum αριθμεί 50 είδη στην Αυστραλία, τη Μαλαισία και τη Νέα Ζηλανδία. Αυτός ο θάμνος είναι αρκετά ανθεκτικός και μπορεί να βρεθεί σε από πεδινές έως και υποαλπικές περιοχές της Νέας Ζηλανδίας. Η μανούκα έχει μυτερά φύλλα και λευκά ή ροζ άνθη. Είναι σε θέση να αναπτυχθεί σε ξηρά και σκοτεινά μέρη και το ώριμο δέντρο μπορεί να αντέξει μακροχρόνιους παγετούς και ξηρασίες. Και γιατί μανούκα; Είναι η ονομασία που της έδωσαν οι Μαορί – οι αυτόχθονες κάτοικοι της περιοχής αυτής. [7] [8]

Οι Μαορί χρησιμοποιούσαν τα φύλλα και τον φλοιό του δέντρου μανούκα, το χρησιμοποιούσαν για τη θεραπεία του πυρετού, των προβλημάτων του ουροποιητικού συστήματος, αλλά το χρησιμοποιούσαν και ως ηρεμιστικό ή διουρητικό. Είναι επίσης γνωστό ως δέντρο τσαγιού επειδή οι άποικοι της περιοχής έφτιαχναν τσάι από τα φύλλα του. ΟCaptain James Cook λέγεται επίσης ότι ήταν λάτρης αυτού του τσαγιού. [7]

Σημαντικά συστατικά του μελιού Μανούκα

Ομοίως με άλλα μέλια, το μέλι Μανούκα περιέχει κυρίως ζάχαρη, αλλά και αμινοξέα, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, σίδηρο, κάλιο ή ασβέστιο και ψευδάργυρο. Ωστόσο, το μέλι Μανούκα είναι εξαιρετικό κυρίως λόγω τριών συστατικών [6] [9]:

1. Μεθυλογλυοξάλη (MGO)
2. Διυδροξυακετόνη (DHA) – συστατικό του νέκταρος από τα άνθη Manuka, το οποίο μετατρέπεται σε MGO κατά την παραγωγή μελιού
3. Λεπτοσπερίνη – συστατικό του νέκταρος από άνθη Μανουκά.

MGO – ένα θαύμα στο μέλι Μανουκά

Το MGO είναι η πλήρης ονομασία της μεθυλογλυοξάλης, και σε ό,τι αφορά τις αντιβακτηριακές ιδιότητες του μελιού Μανούκα, αυτό είναι το συστατικό-κλειδί. Οι αντιβακτηριακές ιδιότητες μπορεί να οφείλονται στην περιεκτικότητά του σε υπεροξείδιο του υδρογόνου, το οποίο, ωστόσο, διασπάται στο κανονικό μέλι, με αποτέλεσμα να χάνει αυτό το όφελος. Η παρουσία της MGO στο μέλι Mανούκα διατηρεί αυτές τις ιδιότητες, ακόμη και μετά την εξαφάνιση του υπεροξειδίου του υδρογόνου.[11]

Η περιεκτικότητα σε MGO στο μέλι κυμαίνεται μεταξύ 0 – 1000 mg / kg. Περιεκτικότητα από 100 mg θεωρείται αντιβακτηριακή και μπορείτε να βρείτε ετικέτα στα προϊόντα που γνωρίζετε ότι περιέχουν τουλάχιστον 100 mg MGO.[12]

Η MGO είναι ένα πολύ σημαντικό συστατικό στο μέλι Μανούκα, επειδή έχει αντιβακτηριακές και αντιιικές ιδιότητες.Είναι ενδιαφέρον ότι ο FDA στις ΗΠΑ έχει εγκρίνει ακόμη και επιδέσμους εμποτισμένους με μέλι Μανούκα, οι οποίοι συνταγογραφούνται. [10]

UMF – σήμα κατατεθέν ποιότητας

Για τον προσδιορισμό της ποιότητας του μελιού Μανούκα, δημιουργήθηκε η βαθμολογία UMF (Unique Manuka Factor), η τιμή της οποίας εκφράζει τη συγκέντρωση MGO στο μέλι. Αναπτύχθηκε από την UMF Honey Association στη Νέα Ζηλανδία και πιστοποιείται από παραγωγούς που πληρούν αυστηρά πρότυπα, τα οποία εφαρμόζονται σε κάθε παρτίδα μελιού. Σύμφωνα με αυτό, γνωρίζετε ότι αγοράσατε πραγματικό μέλι Μανούκα από τη Νέα Ζηλανδία. Οι Νεοζηλανδοί διαφυλάσσουν την ποιότητα του μελιού, επειδή πρέπει να έχετε άδεια εμπορικού σήματος, η οποία σάςπαραχωρείται μόνο αν το μέλι έχει παραχθεί, συσκευαστεί και σφραγιστεί στη Νέα Ζηλανδία. Τα προϊόντα ελέγχονται για να εξακριβωθεί η αγνότητα και η προέλευση του μελιού, και υπόκεινται σε τακτικούς ελέγχους. Μόνο το μέλι που έχει περάσει όλες τις δοκιμασίες μπορεί να λάβει βαθμολογία UMF, οπότε δεν χρειάζεται να ανησυχείτε μήπως έχετε αγοράσει κάποιο “ψευδομανούκα. Καθώς αυξάνεται η τιμή UMF στα προϊόντα, είναι αναμενόμενες και οι υψηλότερες αντιβακτηριακές ιδιότητες του μελιού. Φυσικά, αυτό σημαίνει ότι τα προϊόντα έχουν και υψηλότερη τιμή πώλησης στην αγορά. Για πιο ολοκληρωμένη εικόνα, παρουσιάζουμε την περιεκτικότητα σε MGO, την τιμή UMF και τη χρήση στον παρακάτω πίνακα [12] [13] [14]:

Περιεκτικότητα σε MGO	Αξία UMF	Χρήση
83+ mg / kg	5+	Εξαιρετικό συμπλήρωμα διατροφής
263+ mg / kg	10+	Χρήσιμο για τη διατήρηση της υγείας
514+ mg / kg	15+	Καλές αντιβακτηριακές ιδιότητες
829+ mg / kg	20+	Εξαιρετικές αντιβακτηριακές ιδιότητες

Τα μέλια με τιμή UMF 5 έως 9 έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε MGO και είναι κατάλληλα για γλυκαντικά καθημερινής χρήσης ως πιο υγιεινό υποκατάστατο άλλων γλυκαντικών. Η τιμή UMF από 10 έως 14 έχει ήπια θεραπευτική δράση. Συνεπώς, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε, για παράδειγμα, για την αντιμετώπιση του κρυολογήματος. Τιμές άνω του 15 μπορούν να χρησιμοποιηθούν για συγκεκριμένα προβλήματα, όπως καούρα, τερηδόνα ή ιγμορίτιδα.[14]

Εκτός από τη Νέα Ζηλανδία, το μέλι Μανούκα παράγεται επίσης στην Αυστραλία, όπου προστατεύεται και λαμβάνει πιστοποίηση. Μπορείτε να αναγνωρίσετε το 100% αγνό μέλι Mανούκα από την Αυστραλία από το σήμα γνησιότητας που απονέμεται από την AMHA (Australian Manuka Honey Association).Το σήμα απονέμεται μόνο σε παραγωγούς που έχουν περάσει από εργαστηριακό έλεγχο και εγγυάται ότι το μέλι πληροί τις ελάχιστες προδιαγραφές για τη φυσική εμφάνιση των MGO και DHA. Υπάρχουν 2 σήματα ποιότητας [21]:

• AMHA αυθεντικό – το μέλι Μανούκα παρασκευάζεται στην Αυστραλία και έχει ελεγχθεί για ≥ 85 mg / kg (ppm – αριθμός σωματιδίων ανά 1 εκατομμύριο) MGO και ≥ 170 mg / kg (ppm – αριθμός σωματιδίων ανά 1 εκατομμύριο) DHA
• AMHA authorized – Το μέλι Μανούκα παράγεται στην Αυστραλία και ελέγχεται για ≥ 30 mg / kg (ppm – αριθμός σωματιδίων ανά 1 εκατομμύριο) MGO και ≥ 60 mg / kg (1 εκατομμύριο). Δεν πληρούν όλα τα μέλια Μανούκα στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία τα κριτήρια για τις τοπικές διαφορές στην παραγωγή μελιού. Εάν το προϊόν δεν πληροί τα κριτήρια υψηλότερου επιπέδου για τους λόγους που αναφέρθηκαν, η AMHA τους επιτρέπει να χρησιμοποιούν αυτή την ετικέτα βάσει της τεχνογνωσίας τους στην παραγωγή μελιού. Όπως και η UMF HA στη Νέα Ζηλανδία, η AMHA ενδιαφέρεται για την ποιότητα του μελιού προκειμένου να εξασφαλίσει το μέγιστο δυνατό ειλικρινές και πιστοποιημένο προϊόν.

Το μέλι Μανούκα χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαφόρων προβλημάτων υγείας, η ιατρική χρήση γενικά κατευθύνεται κυρίως σε μικρές πληγές και εγκαύματα. Στη θεραπεία των πληγών χρησιμοποιείται ιατρικό μέλι, το οποίο αποστειρώνεται και παρασκευάζεται ως “επίδεσμος”.Όταν αγοράζετε μέλι Μανούκα, μπορεί να το δείτε να πωλείται για χρήση στη θεραπεία του διαβήτη, του καρκίνου, της υψηλής αρτηριακής πίεσης ή της μόλυνσης των ματιών, των αυτιών ή των ρινικών κόλπων. Τα επαληθευμένα στοιχεία για τη λειτουργικότητα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι περιορισμένα, οπότε μην περιμένετε να είναι πλήρως αποτελεσματικό. [15]

Μπορεί να σας ενδιαφέρουν, επίσης, αυτά τα προϊόντα:

Τα οφέλη από τη χρήση του μελιού Μανούκα

Αντιβακτηριακές ιδιότητες

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η αντίσταση στα αντιβιοτικά αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την παγκόσμια υγεία. Ωστόσο, το μέλι Μανούκα μπορεί να είναι χρήσιμο για την επίλυση αυτού του προβλήματος. Εργαστηριακά αποτελέσματα έχουν δείξει την ικανότητα να μειώνει περίπου 60 είδη βακτηρίων, συμπεριλαμβανομένης της σαλμονέλας ή της E. colli. Πολύ θετικά είναι και τα αποτελέσματα ερευνών που καταδεικνύουν τα οφέλη του Μανούκα στην καταπολέμηση των υπερβακτηρίων, όπως ο Staphylococcus aureus, η Pseudomonas aeruginosa ή το Helicobacter pylori. Πρόκειται για σπουδαία νέα, επειδή τα βακτήρια αυτά είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Υπάρχει ένα ακόμα όφελος που σχετίζεται με τα βακτήρια στη στοματική φροντίδα, επειδή, σύμφωνα με έρευνες, το μέλι Μανούκα είναι επιτυχές στο να σταματήσει την ανάπτυξη των βακτηρίων P. gingivalis και A. actinomycetemcomitans. [6] [16] [17]

Οι αντιβακτηριακές επιδράσεις του μελιού Μανούκα αφορούν και ασθένειες που προκαλούνται από βακτήρια [16]:

• πονόλαιμος – Streptococcus mutans
• πεπτικά έλκη – H. Pylori
• λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (συχνές σε άτομα με κυστική ίνωση) – Burkholderia spp., Pseudomonas aeruginosa
• διάρροια που προκαλείται από βακτηριακή λοίμωξη – Clostridium difficile

Αντιμετώπιση πληγών και εγκαυμάτων

Το μέλι Μανούκα δεν είναι απλώς ένας αντιβακτηριδιακός παράγοντας που εμποδίζει την εξάπλωση αυτών των μικροβίων. Το μέλι για ιατρικούς σκοπούς έχει την ικανότητα να βοηθά στην αντιμετώπιση πληγών και εγκαυμάτων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας του 2015, δεν είναι σαφές εάν το μέλι αποτελεί καλύτερη επιλογή για τη θεραπεία μικτών οξέων και χρόνιων τραυμάτων, εγκαυμάτων, ελκών πίεσης ή άλλων ασθενειών. Η ανασκόπηση αξιολόγησε 26 μελέτες στις οποίες συμμετείχαν συνολικά 3.011 άτομα. Όπως προκύπτει από την επισκόπηση, λόγω της διαφορετικότητας των τραυμάτων, δεν είναι δυνατόν να εξαχθεί σαφές συμπέρασμα σχετικά με το όφελος του μελιού, αλλά ταυτόχρονα προσφέρει θετικές πληροφορίες. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το μέλι θεραπεύει εγκαύματα δευτέρου βαθμού 4-5 ημέρες ταχύτερα από τους κανονικούς επιδέσμους. Επιπλέον, υπάρχουν ενδείξεις για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα του μελιού στη θεραπεία τραυμάτων που έχουν μολυνθεί μετά από χειρουργική επέμβαση. [6] [18]

Δεν πρόκειται άμεσα για πληγές και εγκαύματα, αλλά για ένα παρόμοιο πιθανό όφελος του μελιού Μανούκα που σχετίζεται με το δέρμα. Αυτό το μέλι θα μπορούσε να είναι ένας φυσικός τρόπος για τη θεραπεία της ακμής, λόγω των αντιφλεγμονωδών και αντιμικροβιακών ιδιοτήτων του και της ικανότητάς του να επουλώνει τις πληγές. Χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα του μελιού στη θεραπεία της ακμής, αλλά οι ιδιότητες που είναι ήδη γνωστές υποδηλώνουν πιθανές δυνατότητες. Μπορείτε να εφαρμόσετε το μέλι απευθείας στο εξάνθημα και να το αφήσετε να στεγνώσει, να κάνετε μασάζ στο δέρμα και στη συνέχεια να το ξεπλύνετε ή να φτιάξετε μια μάσκα. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για μια ακίνδυνη μέθοδο θεραπείας, για την οποία είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσετε έναν τύπο μελιού καλύτερης ποιότητας. [19]

Τα αποτελέσματα μιας μελέτης φάσης 2 από το 2011, τα οποία υποδεικνύουν τις δυνατότητες του μελιού στη θεραπεία της δερματίτιδας που προκαλείται από ακτινοβολία σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού, σχετίζονται επίσης με το δέρμα. Τα αποτελέσματα της μελέτης φάσης 2 υποδεικνύουν πιθανή μείωση της διάρκειας των επεισοδίων δερματίτιδας. Πρόκειται για παρενέργειες στην ακτινοβολία των ασθενών. Παρατηρήθηκε χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης δερματίτιδας βαθμού 2 στην ομάδα που υποβλήθηκε σε θεραπεία με μέλι σε σχέση με την ομάδα που υποβλήθηκε σε θεραπεία με νερό. [20]

Μειονεκτήματα και κίνδυνοι του μελιού Μανούκα

Εξαιρετικό θρεπτικό περιεχόμενο και πολλά οφέλη, αλλά σίγουρα αναρωτιέστε αν κρύβεται κάποια παγίδα στο μέλι Μανούκα. Ένα από τα μειονεκτήματα που μπορεί να αποθαρρύνει τους ανθρώπους από το να το αποκτήσουν είναι η υψηλή τιμή του. Αυξάνεται με την υψηλότερη περιεκτικότητα σε MGO και την αξιολόγηση UMF, γεγονός που μπορεί να δράσει αποτρεπτικά σε ένα άτομο που δεν έχει αρκετές πληροφορίες σχετικά με το Μανούκα. Ωστόσο, να θυμάστε ότι το Μανούκα πωλείται παγκοσμίως, αλλά παράγεται στη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία. Επιπλέον, πρόκειται για ένα μοναδικό μέλι από τα άνθη ενός φυτού, το οποίο έχει επίσης αντιβακτηριακή δράση και χρησιμοποιείται για ιατρικούς σκοπούς. [15]

Σε γενικές γραμμές, το μέλι Μανούκα είναι ασφαλές για τον άνθρωπο, αλλά η χρήση του μπορεί να είναι επικίνδυνη για τα άτομα που είναι αλλεργικά στο μέλι και τις μέλισσες. Αυτό είναι μάλλον περιττό να το τονίσουμε, αλλά λόγω της περιεκτικότητάς του σε σάκχαρα, οι διαβητικοί θα πρέπει επίσης να το προσεγγίζουν με προσοχή. Το NHS (National Health Service) δεν συνιστά τη λήψη Mανούκα για παιδιά κάτω του 1 έτους, λόγω της πιθανότητας εμφάνισης βακτηρίων στο μέλι. [9]

Τελικά δεδομένα για το μέλι Manuka

Σε αυτό το άρθρο, σας παρουσιάσαμε το μέλι Mανούκα, την ταξινόμηση, τα πιστοποιητικά και τα οφέλη από την κατανάλωσή του. Τέλος, θα θέλαμε να σας παρουσιάσουμε ορισμένα ενδιαφέροντα γεγονότα που πρέπει να θυμάστε σχετικά με αυτό το εξαιρετικό μέλι [22] [23] [24] [25]:

1. Δεν έχει κάθε μέλι Μανούκα κλινικά εγκεκριμένες αντιβακτηριακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
2. Ο έλεγχος του μελιού είναι πολύ σημαντικός επειδή δεν υπάρχουν σε όλες τις περιοχές της Νέας Ζηλανδίας δέντρα Μανούκα που περιέχουν DHA.
3. 2 κουταλάκια του γλυκού 5+ και 1 κουταλάκι του γλυκού 10+ μέλι Manuka δεν είναι το ίδιο.
4. Τα άνθη του δέντρου Μανούκα ανθίζουν το καλοκαίρι για μόνο 2-6 εβδομάδες.
5. Επίσης, παράγεται ψεύτικο μέλι Μανούκα. Απόδειξη αυτού αποτελεί το γεγονός ότι το 2014 πωλήθηκαν 10.000 τόνοι, αλλά μόνο 1.700 τόνοι παρήχθησαν στη Νέα Ζηλανδία.
6. Δεν υπάρχουν ειδικές μέλισσες “Μανούκα”.
7. Αν νομίζατε ότι παίρνουμε την τροφή των μελισσών, μην ανησυχείτε. Σας διαβεβαιώνουμε ότι παράγουν έως και 2-3 φορές περισσότερο μέλι από αυτό που χρειαζόμαστε.

Το μέλι Μανούκα ήταν και είναι αντικείμενο έρευνας και ίσως δούμε και άλλα οφέλη με τα οποία συνδέεται αυτός ο ειδικός τύπος μελιού. Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά είναι ένα σοβαρό πρόβλημα και ίσως αυτό το μέλι να αποτελέσει τη λύση στο μέλλον. Στο άρθρο, σας παρουσιάσαμε τα πλεονεκτήματα και όλα τα σημαντικά δεδομένα σχετικά με το συγκεκριμένο μέλι. Πιστεύουμε ότι διευρύναμε για άλλη μια φορά τους ορίζοντές σας στον τομέα της υγιεινής διατροφής και του τρόπου ζωής. Θέλετε να μάθουν και οι φίλοι σας για το μέλι Μανούκα και τα οφέλη του; Μην διστάσετε να στηρίξετε το άρθρο κάνοντας μία κοινοποίηση.

Πηγές:

[1] A brief history of honey – https://www.honeyassociation.com/about-honey/history

[2] Helen Briggs - Prehistoric farmers were first beekeepers – https://www.bbc.com/news/science-environment-34749846

[3] Esther Elizabeth Suson - The History of Beekeeping – https://hankeringforhistory.com/the-history-of-beekeeping/

[4] Abdulwahid Ajibola, Joseph P Chamunorwa, Kennedy H Erlwanger - Nutraceutical values of natural honey and its contribution to human health and wealth – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3583289/

[5] Joseph Nordqvist - Everything you need to know about honey [https://www.medicalnewstoday.com/articles/264667

[6] Amanda Barrell - Is Manuka honey really a superfood? – https://www.medicalnewstoday.com/articles/318298

[7] Iren MacCulloch - MANUKA FACT SHEET – https://herbs.org.nz/herbs/manuka/

[8] The Manuka Tree and Its Benefits – https://www.ruraldesign.co.nz/new-and-views/2015/9/30/the-manuka-tree-and-its-benefits

[9] Nicola Shubrook - The health benefits of manuka honey – https://www.bbcgoodfood.com/howto/guide/health-benefits-manuka-honey

[10] Elizabeth Connor - Everything You Should Know About Manuka Honey – https://www.healthline.com/health/manuka-honey

[11] What does MGO stand for in Manuka Honey? – https://www.hollandandbarrett.com/the-health-hub/food-drink/food/manuka-honey/understanding-manuka-honey-label/

[12] WHAT IS UMF, MGO, AND KFACTOR? Everything You Need To Know About Different Manuka Honey Grading Systems – https://www.manukahoneyorganic.com/what-is-umf/

[13] Alodia Girma, Wonjae Seo, Rosemary C. She, Filippo Giarratana - Antibacterial activity of varying UMF-graded Manuka honeys – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6814216/

[14] Mahasweta Bose - 10 Best Manuka Honey Brands | How to Pick the Right Manuka Honey – https://www.goodhealthacademy.com/health-benefits/best-manuka-honey/

[15] Manuka Honey – https://www.webmd.com/a-to-z-guides/manuka-honey-medicinal-uses#1

[16] Kaitlyn Berkheiser - 7 Health Benefits of Manuka Honey, Based on Science – https://www.healthline.com/nutrition/manuka-honey-uses-benefits

[17] Manisha Deb Mandal, Shyamapada Mandal - Honey: its medicinal property and antibacterial activity – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3609166/

[18] Jull AB, Cullum N, Dumville JC, Westby MJ, Deshpande S, Walker N - Honey as a topical treatment for acute and chronic wounds – https://www.cochrane.org/CD005083/WOUNDS_honey-as-a-topical-treatment-for-acute-and-chronic-wounds

[19] MaryAnn De Pietro - How to use Manuka honey for acne – https://www.medicalnewstoday.com/articles/321963

[20] Jill Stein - Manuka Honey Shows Potential For Radiation-Induced Dermatitis – https://www.medicalnewstoday.com/articles/235092#1

[21] What is the Mark of Authenticity? – https://www.manukaaustralia.org.au/mark-of-authenticity/

[22] 10 Fascinating Facts About Manuka – https://www.comvita.com/blog-article/10-fascinating-facts-about-manuka/O7400093

[23] Manuka Honey Facts – https://www.manukadoctor.co.uk/blogs/content/manuka-honey-facts

[24] 20 incredible facts about Manuka honey – https://www.hollandandbarrett.com/the-health-hub/food-drink/food/manuka-honey/manuka-honey-facts/

[25] Interesting Facts About Manuka Honey – http://greenbayharvest.co.uk/ps/en/content/39-interesting-facts-about-manuka-honey